دوگانههای «راست و چپ» و «اصولگرا و اصلاحطلب»، دوگانههای کلانی برای تعریف و شناخت طیفها و جریانهای داخلی سیاست در جمهوری اسلامی بودهاند. عنوانهایی که اگر چه در برهههایی نتوانستند حقیقت رقابتهای سیاسی در داخل ایران را به نمایش بگذارند، اما در کل ترسیم قابل فهمی از جریانهای سیاسی داشتهاند. دوگانههایی که رهبر انقلاب بارها آنها را غیرواقعی و ناسالم معرفی کردهاند. عبارتهای ترکیبی مثل اصولگرای اصلاحطلب هم برای تلطیف و تصحیح این دوگانهها بود که ابداع شد. ترکیبهایی که گاه تعبیرِ به بیهویتی و بیاصالتی جریانهای منتسب داشت. جا به جایی عناوین از راست و چپ به اصولگرا…
دولت، در همهی ابعاد سیاسی و اقتصادی و اجتماعیاش، بیش از آنکه خائن باشد، بیعرضه است. با تمام شبهههای امنیتی و سیاسی و با تمام شوقِ متصف به غربپرستی و حس حقارت و پستیای که برخی نسبت به غرب دارند اما، بیعرضگی شاخصهی مهمتریست در توصیف دولت. دولت بیعرضه است و این بیعرضگی را میخواهد با فعالیت سیاسی و شانتاژ رسانهای جبران کند. . عصبانیت دولت هم نسبت به منتقدین به همین دلیل است که ناتوان است از پاسخگویی و برای مهارِ مخاطبانش، چون عرضهی اصلاح و بهبود اوضاع را ندارد، دست به دامان توهین میشود. عصبانیت، نشانهی خوبیست برای…
«وضعیت تحلیل» امور اجتماعی و فرهنگی به نحوی است که کارکرد تحلیل بر اساس روشهای مرسوم برای مدیریت این امور را با چالش جدی مواجه کرده است. به نحوی که تحلیل به این شیوهها جز به ترسیم غلط اوضاع و در پی ِ آن، ادامهی پریشانی نخبگان و اجتماع نمیانجامد. به طور دقیقتر، به جهت وضعیت فرهنگی اجتماعی، امکان ترسیم اوضاع با محدودیتهای بسیار جدی مواجه است. به صورت کلی اموری تحلیل میشوند که تا حدودی دارای عنصر شگفتانگیزی بوده و یا غیر عادی و بیسابقه یا کم سابقه تلقی شوند. اموری که با انگارههای رسمی و یا انگارههایی که…
اختلافات ِ به اوج رسیدهی جریانهای اصولگرایی در انتخابات ریاست جمهوری گذشته، چنان نبود که یک روزه ایجاد شده باشد. از همان هشتاد و سه که شورای هماهنگی جریان اصولگرایی با محوریت ناطقنوری(!) شکل گرفت، معلوم بود که جریان اصولگرایی به جایی نخواهد رسید. که البت از همان زمان نیز میانتهی بود و تنها از باب ِ رویهی سیاسی شکل گرفته بود و برای همین است که جایی نوشتم که اصلا در میان اصولگرایی چیزی با عنوان گرایش به اصول وجود ندارد و همهی این بازیها و نمایشها، رویهای سیاسی بیش نیست و میاهتهیست. چه برسد به محوریت ِ اصول،…
تفکرانگاری ِ امر سیاسی، یا در تعبیری امر سیاسی را در صورت تفکر بیان کردن، وقتی با فراوانی زیاد در جامعه بیان میشود، جز به رشد جریانهای ضدفلسفه، جریانهای ضد تعقل و جریانهای ضد اجتهاد نمیانجامد. سپهر ِ ناشی از فراوانی «نمایش ِ تفکر»، آیندهی ایران است. نمایش تفکری که سیاست(قدرت)، آن را تولید و بازتولید میکند، منجر به این میشود که شخص ضدفلسفه نیز از همین دریچه(قدرت) برای دفع مخالف بهره جوید. سیاسیورزی، پرورش سپهریست که در ذیل ِ آن، جریان ضد فلسفه و ضد عقل قدرت مییابد. قدرت یافتن این جریانها، به رشد اخباریگری در دین و در…
دیدم دوستانی پوسترهای صداقت آمریکایی را مقایسه کردهاند با پوسترهای ضد ایرانی که در آمریکا و پیش از سفر احمدینژاد به نیویورک نصب شده بود. در پوسترهای ضد ایرانی، امید به قوهی «تقلید» مردم و به جهل مردم بسته شده است و نوع خاصی از تبلیغات، که بر پایهی «عدم بصیرت» پایه گذارده شده است، مایهی تغییر گرایشها. در جوامعی چون آمریکا، حکومت به جای اینکه سعی در افزایش قدرت تحلیل و در تعبیری افزایش بصیرت داشته باشد، سعی میکند مردم به وسیلهی تبلیغات در تخدیر و بیاطلاعی قرار بگیرند. این در حالیست که انقلاب اسلامی آمده است تا مردم…
این که از «جمهوری اسلامی» یک صدا در حوزه سیاست خارجه شنیده شود، خوب است. چه که یکدستی در صدایی که به عنوان نظر رسمی جمهوری اسلامی نشانهی نظم در ارتباط و ثبات در مدیریت روابط رسمی خواهد بود. این البت به آن معنا نیست که بناست همه در جمهوری، یک نظر داشته باشند. بلکه در عین اینکه ممکن است نسبت به یک موضوع، نظرها و دیدگاههای مختلف و یا متضاد باشد، در نهایت این نظر ِ مختار است که مبنای عمل قرار خواهد گرفت. حاکمیت هم یک موجود خیالی نیست. دستگاهها، نهادها و اشخاصی نمایندگیاش میکنند و از سطوح…
من نمیدانم چرا باید درخواست شود که مفاد یک مذاکره، که برایش خون ریخته شده است و بدل به یک امر هویتی شده است، مخفی و محرمانه باشد. تیم ایرانی از چه چیزی هراس دارد و مگر چه دارد تقدیم غرب میکند که باید اصرار داشته باشد که مفادی که در بستهی پیشنهادیاش است محرمانه باقی بماند. صداها و خبرها و حرفهایی که در فضای رسانهای رد و بدل میشود حاکی از آن نیست که بیش از این میشود به ظریف و تیم مذاکره کنندهی هستهای اعتماد داشت و اگر حتی اعتماد داشت، نمیتوان چشمها را بست و همه چیز…
[نا تمام] جریان دولت روحانی متأثر از جریانهای رادیکال اصلاحطلبیست. به نحوی که در انتخاب مدیران پستهای مختلف، فشارها و پیگیریهای موثرین اصلاحطلب منجر به رد گزینههای معتدل و گاه اصولگرایی بوده است که روحانی و حلقهی اول تصمیمسازی دولت بنای انتخابشان را داشتند. تاثیرپذیری روحانی و دولت نیز از این فشارها اگر چه شامل گروهها و دستههایی میشود که ارتباطهای ساختاری(حزب، اقوام، مدیران میانی) با دولت دارند، اما بیتاثیر از رسانهها ـ که در مواقعی نیز منجر به تحریک ارتباطهای ساختاری میشوند ـ نیست و رسانهها نقشی جدی در این امر دارند. به نظر میرسد که به واقع میان…
نسبت و نوع رفتار احزاب اصلاحطلبان با الهه راستگو چیزیست شبیه به نسبت احزاب اصلاحطلب به جمهوری اسلامی. راستگو قوانین و قاعدهی رفتار حزبی را رعایت نکرد. این در حالیست که «اصلاحطلبان» راه را برای ورود او به شورای شهر باز کردند و او «باید» بنا بر تعهد حزبی و بر اساس قاعدههای حزبگرایی به محسن هاشمی رای میداد. اما رای نداد و به درستترین وجه، از حزب اسلامی کار اخراج شد. کسی که قاعدههای حضور و حمایت از بازی را رعایت نکند باید اخراج شود. نسبت جمهوری اسلامی و اصلاحطلبان چیزی شبیه به نسبت اصلاحطلبان و الهه راستگو است. اصلاحطلبان نیز…
تبلیغات انتخاباتی شروع شده است و وضعیت اسفناک اخلاق در رسانهها که بسیاری نیز در زمینهسازی چند سالهی آن دخیل هستند، تبلیغات را با تخریبات همراه میکند.تخریب رقیبی که به بهانهی نقد صورت میگیرد.این عادت این چند سال گذشته بوده است.چنانچه رسانههای بصیرتپراکن در دو سال گذشته، بسیاری از مسألههای فرعی را به مسألهی «اصلی» مملکت بدل کردند و راستها را با دروغها آمیختند و حقایق را با تهمتها ممزوج کردند و دهندرّگیها کردند به اسم بصیرت و وهمهای خود را به خورد مخاطبان دادند و گمانهای خود را به اسم پیشگویی بیان کردند.دور از انتظار نیست که وضعیت اجتماع…
هشتاد و هشت که همین هممحلههای جدید و هممحلههای قدیمی ما برای پاسداشت همین جمهوریتی که حافظ اسلامیت نظام نیز است، و برای حفاظت از رأی همین مردم میدانها و خیابانهای اصلی شهر را محافظت میکردند، این نان به نرخ روزخورها کجا بودند؟ وقتی رفقای بچه بسیجی خاکیپوش ما توی میدان هروی، با قمههای اراذل و اوباشی که همین سبزها بهانه به دستشان داده بودند برای آشوب، تکه پاره شدند و ماهها در بیمارستان و خانه بستری بودند، همینهایی که حالا نامزدشان رأی آورده است و برای همین هیچ شبههای به انتخابات وارد نمیدانند، کجا بودند؟ همینهایی که تا همین…
اکنون زمان برگزاری دادگاه است. برگزاری دادگاهی که در آن کسانی که چهار سال پیش بزرگترین ظلم را در حق نظام کردند محاکمه شوند. اکنون زمان برگزاری نمایندهی کسانیست که به همین دولت و به همین مدیران برگزاری انتخابات و به همین نظام رأیگیری تهمت ِ تقلب، آن هم تقلب ِ ۱۱ میلیونی زدند و امروز طرفدرانش به همین دولت و به همین مدیران برگزاری انتخابات و به همین نظام رأیگیری چون نامزدشان رأی آورده است هیچ شبههای وارد نمیدانند. میرحسین و کروبی را آزاد کنید و به محکمه بسپاریدشان تا حال که همین حکومت با همین نظام رأیگیری بار…
به نظرسنجیها نمیتوان اعتماد کرد. تجربهی نظرسازیهای متعدد و میزان خطای نظرسنجیها زمانی که نسبت به وضعیت سیاسی و نوع انتخاب مردم ایران سنجیده میشود، معادلات را به هم میریزد. اما برای کسانی که اعتماد زیادی به نظر سنجیها دارند فکر میکنم جمعبندی بسیاری از این نظرسنجیها در نهایت یک همچو وضعیتی را به نمایش میگذارد. حتی بدون در نظر گرفتن نظرسنجیها، به نظر اوضاع سیاسی اینچنین ست: به حتم انتخابات به دور دوم میرود و در دور دوم، دو وضعیت متفاوت داریم: [قالیباف ـ روحانی] یا [قالیباف ـ جلیلی]. در هفتهی گذشته تلاش بسیاری برای انتقال آراء سبد سعید…
تبلیغات انتخاباتی شروع شده است و وضعیت اسفناک اخلاق در رسانهها که بسیاری از مسئولین نیز با ندانمکاریهایشان در آن دخیل هستند، به حتم تبلیغات را با تخریبات همراه میکند. تخریب رقیب که به بهانهی نقد صورت میگیرد. و این عادت این چند سال گذشته بوده است. چنانچه رسانههای بصیرتپراکن در دو سال گذشته، بسیاری از مسألههای فرعی را به مسألهی «اصلی» مملکت بدل کردند و راستها را با دروغها آمیختند و حقایق را با تهمتها ممزوج کردند و دهندرّگیها کردند به اسم بصیرت و وهمهای خود را به خورد مخاطبان دادند و گمانهای خود را به اسم پیشگویی بیان…
موضوعات وبلاگ
- تأمّلات و تحمّلات (۱۳۰)
- رسانه و ارتباطات (۴۷)
- زنان و خانواده (۲۷)
- فرهنگ و جامعه (۴۷)