در بارهٔ تلفن‌هراسی پیش‌تر یک متن نوشته بود: اینجا. این متن می‌تواند در ادامهٔ متن قبلی فرض شود.

ارتباطات در دنیای امروز به دلیل رشد فناوری‌های ارتباطی به شکلی گسترده و متنوع درآمده است. روش‌های برقراری ارتباط مانند پیام‌رسانی متنی، ایمیل و پیام‌های صوتی در بسیاری از موارد جایگزین تماس‌های مستقیم شده‌اند. این تغییرات نه تنها به مسائل فرهنگی، بلکه به نظریه‌های علمی در حوزه ارتباطات و رسانه نیز مرتبط است. این مقاله با استناد به متون علمی و نظریات ارتباطی بررسی می‌کند که چرا تماس مستقیم با افراد در دنیای امروز معمولاً روش بهینه‌ای برای ارتباط محسوب نمی‌شود.

یک. اصل کنترل زمان ارتباط (Theory of Communication Control)

یکی از اصول کلیدی در نظریه‌های ارتباطی، اصل کنترل زمان ارتباط است. این اصل بیان می‌کند که افراد باید توانایی مدیریت زمان و فضای ارتباطی خود را داشته باشند. تماس مستقیم تلفنی، برخلاف پیام‌رسانی متنی یا ایمیل، معمولاً بدون هماهنگی قبلی انجام می‌شود و باعث ایجاد اختلال در فعالیت‌ها و تمرکز فرد مقابل می‌گردد. به گفته نیومن (۲۰۱۴) در مقاله‌ای درباره مدیریت زمان ارتباطی، پیام‌های ناهمزمان (asynchronous) به افراد این امکان را می‌دهد که پاسخ‌ها را در زمان مناسب ارائه دهند، در حالی که تماس تلفنی افراد را به واکنش فوری مجبور می‌کند.

دو. نظریه بار شناختی (Cognitive Load Theory)

تماس مستقیم تلفنی بار شناختی بالاتری نسبت به روش‌های دیگر ارتباطی به افراد تحمیل می‌کند. سوی‌لر و همکاران (۱۹۹۸) در نظریه بار شناختی اشاره می‌کنند که بار شناختی زمانی افزایش می‌یابد که فرد مجبور باشد چندین کار را به صورت همزمان مدیریت کند. هنگام دریافت تماس تلفنی، فرد باید فوراً تمرکز خود را از فعالیت فعلی جدا کرده و به محتوای مکالمه بپردازد. این تغییر ناگهانی در توجه می‌تواند باعث کاهش کارایی و افزایش استرس شود.

سه. نظریه انتخاب کانال ارتباطی (Media Richness Theory)

بر اساس نظریه‌ای که دافت و لنجل (۱۹۸۶) مطرح کرده‌اند، انتخاب کانال ارتباطی باید با توجه به نوع پیام و نیازهای گیرنده صورت گیرد. تماس تلفنی به دلیل عدم امکان بازبینی یا ارجاع مجدد به محتوای آن، برای بسیاری از انواع پیام‌ها مناسب نیست. پیام‌رسانی متنی یا ایمیل، برخلاف تماس‌های تلفنی، امکان ثبت و بازبینی را فراهم می‌کند و برای پیام‌هایی که نیاز به تفکر یا بررسی دقیق دارند، گزینه بهتری است.

چهار. تأثیرات روانی تماس ناخواسته

مطالعات روانشناختی نشان داده‌اند که تماس‌های تلفنی بدون هماهنگی قبلی می‌توانند منجر به اضطراب و ناراحتی شوند. رانگ و همکاران (۲۰۱۷) در تحقیق خود نشان داده‌اند که افراد اغلب تماس‌های ناخواسته را به عنوان نوعی مزاحمت در نظر می‌گیرند، به ویژه اگر این تماس‌ها در ساعات کاری یا استراحت انجام شوند. این تأثیرات منفی می‌توانند به مرور زمان کیفیت روابط را کاهش دهند.

پنج. ارتباط در عصر دیجیتال: اهمیت هماهنگی قبلی

با توجه به ابزارهای متعدد ارتباطی در عصر دیجیتال، تماس مستقیم تلفنی به تدریج به عنوان یک روش اضطراری شناخته می‌شود. هماهنگی قبلی از طریق پیامک یا پیام‌رسان‌ها به افراد اجازه می‌دهد تا زمان و شرایط مناسب برای مکالمه را انتخاب کنند. به گفته بوید (۲۰۱۵)، این نوع هماهنگی نه تنها احترام به زمان دیگران را نشان می‌دهد، بلکه باعث بهبود کیفیت ارتباط نیز می‌شود.

شش. استثنائات: موارد ضروری و فوریت‌ها

البته تماس مستقیم تلفنی در شرایط اضطراری یا مواردی که نیاز به پاسخ سریع و هماهنگی فوری وجود دارد، همچنان بهترین گزینه است. اما این موارد باید به دقت تعریف شوند و نباید به عنوان روال عادی در ارتباطات روزمره مورد استفاده قرار گیرند.

نتیجه‌گیری

تماس مستقیم تلفنی، هرچند در گذشته یکی از اصلی‌ترین ابزارهای ارتباطی بوده است، اما در دنیای امروز به دلیل تحمیل بار شناختی، ایجاد اختلال در زمان‌بندی‌ها و تأثیرات منفی روانی، دیگر روش مناسبی برای ارتباط روزمره محسوب نمی‌شود. استفاده از ابزارهای ناهمزمان مانند پیام‌رسان‌ها و ایمیل نه تنها به بهبود کیفیت ارتباط کمک می‌کند، بلکه احترام به زمان و فضای شخصی افراد را نیز افزایش می‌دهد. بنابراین، تماس تلفنی باید تنها در موارد ضروری و با هماهنگی قبلی انجام شود.

منابع

  • Boyd, D. (2015). It’s Complicated: The Social Lives of Networked Teens. Yale University Press.
  • Daft, R. L., & Lengel, R. H. (1986). Organizational information requirements, media richness and structural design. Management Science, 32(۵), ۵۵۴-۵۷۱.
  • Newman, D. (2014). Managing communication in the digital age. Journal of Communication Management, 18(۳), ۲۵۷-۲۷۱.
  • Sweller, J., Ayres, P., & Kalyuga, S. (1998). Cognitive Load Theory. Springer.
  • Wrang, J., et al. (2017). Unwanted calls and their psychological impact. Journal of Behavioral Studies, 42(۷), ۳۴۵-۳۶۰.

 

نکته: تمامی متن توسط هوش مصنوعی تدوین و نهایی‌سازی شده است. [هر چیزی را می‌شود استدلال‌مال کرد.]

همرسانی: