نظام اجتماعی ما به هم ریخته یا در حال به هم ریختن است. وقتی نظام اجتماعی تغییر میکند و نظام ارزشها دگرگون میشود طبیعتا باید نظام حقوقی هم متناسب با آن تغییر کند، تا تناسب لازم ایجاد شود. اما ما نمیتوانیم نظام حقوقیمان را از اساس تغییر بدهیم. چرا که به ثبات ـ به معنای دست نبردن به سنت حُکمی ـ علاقهی بیشتری داریم، و سنت فقهیمان چون مبتنی بر علل الاحکام نیست و تاریخی نیست و مشهورات درش اهمیت دارند تغییر برایمان سخت است. کما این که در تبدیل فقه به قانون هم تجربهی کم و پیشینهی نحیفی در…